Od pewnego czasu w serwisach informacyjnych zaczęły pojawiać się informacje na temat rewolucyjnych zmian w rozliczaniu podatku dochodowego w spółce komandytowej. W sejmie trwają prace nad projektem zmiany m.in. ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych oraz od osób prawnych wprowadzające opodatkowanie dochodów spółki komandytowej podatkiem CIT. W związku z licznymi wątpliwościami i obawami, postanowiliśmy przybliżyć ten temat.
Do tej pory prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki komandytowej było popularne wśród przedsiębiorców ze względu na brak podwójnego opodatkowania dochodów osiąganych przez spółkę. W odróżnieniu od opodatkowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie podatek dochodowy CIT od osiągniętego dochodu płaci spółka (9% lub 19%) a następnie, w przypadku wypłaty dywidendy z wypracowanego zysku pobierany jest 19% zryczałtowany podatek, w spółce komandytowej podatek pobierany był tylko raz – podatek od dochodów osiąganych przez spółkę komandytową rozliczali jej wspólnicy. Tym samym spółka komandytowa nie była płatnikiem podatku CIT, a dochody opodatkowane były tylko raz, przez jej właścicieli. Wypłata zysku dla wspólników nie wiązała się z dodatkowym obciążeniem podatkowym.
Wybór spółki komandytowej, jako formy prawnej prowadzenia działalności był niewątpliwie korzystny ze względu na mniejsze obciążenia podatkowe dla przedsiębiorców. O popularności tego rozwiązania świadczą poniższe dane Głównego Urzędu Statystycznego obrazujące tendencję wzrostu liczby zarejestrowanych spółek komandytowych w poszczególnych latach:
W związku z popularyzacją tej formy prawnej Ministerstwo Finansów, w ramach polityki uszczelniania systemu podatkowego i zamknięcia drogi do optymalizacji podatkowanej jaką dawała spółka komandytowa, postanowił objąć spółkę komandytową podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). W ocenie Ministerstwa Finansów mechanizm optymalizacji był wykorzystywany w szczególności przez duże podmioty z kapitałem zagranicznym, przez co pozycja na rynku małych i średnich podmiotów była mniej konkurencyjna, a wprowadzane zmiany mają na celu to zmienić. Jednak z danych GUS wynika, że na 31.12.2019 spółek komandytowych z kapitałem zagranicznym było zaledwie 2321.
OPODATKOWANIE SPÓŁKI KOMANDYTOWEJ PO ZMIANACH od 2021 r.
Jak ma wyglądać opodatkowanie spółki komandytowej od 2021 roku? To pytanie zapewne zadaje sobie teraz ponad 40 tys. spółek komandytowych. Projekt zmian zakłada, że spółka komandytowa będzie objęta podobnym mechanizmem opodatkowania jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, co w praktyce oznacza podwójne opodatkowanie dochodów.
Przede wszystkim, spółka komandytowa będzie objęta opodatkowaniem CIT (9% lub 19%) od osiągniętego dochodu. Ponadto, opodatkowany będzie każdorazowo wypłacony zysk dla wspólników.
Wspólnicy spółki komandytowej podzieleni są na dwa rodzaje: komandytariusz i komplementariusz, stąd też ustawodawca zróżnicował sposób opodatkowania wypłaconego zysku dla każdego z nich.
Jak miałoby wyglądać opodatkowanie zysku komplementariusza?
Komplementariusz, co do zasady reprezentuje spółkę komandytową, a także odpowiada za jej zobowiązania bez ograniczeń, całym swoim majątkiem osobistym. W najpopularniejszych konfiguracjach spółki komandytowej, komplementariuszem była spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W założeniach projektu zysk komplementariusza byłby opodatkowany stawką zryczałtowanego podatku 19%, jednak od sumy należnego podatku, komplementariusz będzie mógł odjąć wartość podatku CIT zapłaconego przez spółkę, w proporcji uzależnionej od udziału komplementariusza w spółce komandytowej. O ile spółka będzie opłacać CIT według stawki 19%, to podwójne opodatkowanie zysku komplementariusza go nie dotknie. Sytuacja się komplikuje, kiedy spółka będzie opłacać CIT w wysokości 9% – wówczas różnicę komplementariusz będzie zobowiązany zapłacić do urzędu skarbowego.
A co z opodatkowaniem zysku komandytariusza?
Komandytariusz, w przeciwieństwie do komplementariusza odpowiada za zobowiązania spółki wyłącznie do wysokości sumy komandytowej oraz nie jest uprawniony do reprezentacji spółki. Ustawodawca w kwestii opodatkowania jego zysków również przewidział rozróżnienie. Zysk komandytariusza będzie opodatkowany 19% zryczałtowaną stawką podatku, jednak nie będzie możliwości skorzystania z odliczenia części zapłaconego podatku CIT przez spółkę komandytową, jak to będzie miało miejsce w przypadku komplementariusza. W takiej konstrukcji prawnej, u komandytariusza będzie miało miejsce faktyczne podwójne opodatkowanie zysku ze spółki komandytowej.
Projekt przewiduje pewną formę preferencji dla komandytariusza, jednak ze względu na rygorystyczne obostrzenia, może być trudno z zastosowaniem preferencji w praktyce. Preferencja ma polegać na zwolnieniu z opodatkowania 50% przychodu komandytariusza, jednak nie więcej niż 60 tys. rocznie, przy czym komandytariusz chcący skorzystać z preferencji nie będzie mógł być powiązany pośrednio i bezpośrednio ze spółką, która jest komplementariuszem spółki komandytowej (dotyczy to udziałów w spółce będącej komplementariuszem i pełnienia funkcji w zarządzie tej spółki).
Pierwotnie zakładano wejście w życie nowych regulacji już od 01.01.2021 r., jednak ostatnie sejmowe poprawki wskazują datę 01.05.2021 r. Zarówno rewolucyjne przepisy jak i założenie wejścia w życie nowego sposobu opodatkowania spółek komandytowych budzi bardzo wiele wątpliwości zarówno wśród przedsiębiorców jak i ekspertów. System rozliczania podatku dochodowego opiera się na rozliczeniu podatku w obrębie jednego roku obrotowego, a w przypadku przewidywanych zmian i terminu ich obowiązywania zasada ta byłaby zdecydowanie zachwiana.
Nie mniej jednak, procedowane regulacje najprawdopodobniej będą obowiązywać od przyszłego roku, więc wspólnicy spółek komandytowych mają bardzo mało czasu na przygotowanie się do zmian i podjęcie decyzji.
Na ten moment pozostaje nam czekać i monitorować dalsze prace nad nowelizacją przepisów.